Wielka Szczelina we wstępnych partiach |
DŁUGOŚĆ: ok. 4600 m. DENIWELACJA: ok. 176 m. (-16, ok. +160). WYSOKOŚĆ OTWORÓW: 1120 i 1260 m n.p.m. POŁOŻENIE OTWORU: wschodnie zbocze Doliny Kościeliskiej.
Wielka Szczelina we wstępnych partiach |
PODSUMOWANIE: Jaskinia jest jedną z największych w Polsce. Korytarze jaskini rozwinęły się poziomo na kilku piętrach połączonych obszernymi studniami i kominami. Jest to również jedna z najsympatyczniejszych polskich jaskiń i cel wielu jaskiniowych wycieczek. Dotarcie do jej końcowych partii wymaga sporo czasu ze względu na bardzo dużą odległość i konieczność wykonania kilku wspinaczek. W jaskini występują licznie malownicze jeziorka i syfony.
OPIS JASKINI: Do jaskini prowadzi obszerny otwór w kształcie trójkąta. Po kilkunastu metrach korytarz przegradza masywna krata. Dalej obszerny, choć miejscami niski korytarz prowadzi ok. 800 do Ponoru, który w okresach przyboru wody odcina pozostałą część jaskini. Dalej dochodzimy do serii syfonów zamykającej dolny ciąg jaskini. Ta część jaskini urzeka swoją urodą. Wspinaczką przez Czarny - lub leżący za Syfonem Zwolińskich, Wielki - Komin dotrzeć możemy do środkowego piętra jaskini. Składa się na nie ponad 1 km obszernych sal i korytarzy. Kiedyś w jednej z sal funkcjonowała "chatka" biwakowa mająca ułatwić eksplorację odleglejszych ciągów jaskini. W tym rejonia znajduje się korytarz doprowadzający do Jaskini Białej - górnego otworu systemu. Przez ciekawy korytarz Korkociąg przejść można do najwyższego piętra jaskini. Na uwagę zasługuje w nim Korytarz Galeriowy o ciekawym przekroju. Część korytarzy tego piętra leży nad partiami dość bliskimi otworu. Docierające tutaj grupy są dość rzadkie, choć jaskinia odwiedzana jest bardzo licznie, szczególnie w okresie zimowym. We wstępnych partiach jaskini tworzą się zimą ciekawe nacieki lodowe. Jeziorka występują we wszystkich piętrach jaskini.
 |
Wspinaczka Czarnym Kominem, fot.
W. Hunt |
HISTORIA POZNANIA: Otwór jaskini znany był miejscowym góralom od dawna. Już w XIX w do jaskini zwanej wtedy Duda prowadziła wyraźna ścieżka. W 1913 roku T. i S. Zwolińscy przekopali ciasną szczelinę za Starą Komorą, a we wrześniu 1936 z pomocą robotników "pożyczonych" z budowy kolejki na Kasprowy Wierch (W. Goryckiego i R. Palucha) wysadzili głazy blokujące dalsze przejście. Przed wojną zespołom kierowanym przez S. Zwolińskiego udało się dotrzeć za syfon nazwany później Syfonem Zwolińskich. W roku 1952 S. Zwoliński i E. Winiarski przy użyciu drabin w Wielkim Kominie odkryli 150 m Krętego Korytarza. W latach 1953-54 rozegrał się swoisty wyścig pomiędzy ekipami z Zakopanego i Krakowa. Ekipa krakowska pokonała Wielki Komin przy użyciu stalowego masztu, a Zakopiańczycy Czarny Komin za pomocą wspinaczki i drabin. W okresie "wyścigu" poznano prawie całość środkowego piętra jaskini i rozpoczęto eksplorację piętra górnego. W 1957 podczas biwaku AKT Wrocław odkryto Partie Wrocławskie. W roku tym wydarzyły się w jaskini dwa poważne wypadki. Po przenurkowaniu syfonu w dolnych ciągach S. Ogaza na skutek awarii sprzętu spędził 45 godzin siedząc na wąskiej półce za syfonem. Podczas akcji wrocławskiej spalił się na biwaku śpiwór odcinając trującym dymem część ekipy na kilka dni. Pod koniec 1965 roku przenurkowany został przez ekipę warszawską Syfon Warszawiaków w dolnych ciągach. Podczas następnego nurkowania, w 1966 zginął w tym syfonie R. Lebecki.
BIBLIOGRAFIA:
Panorama z Sali z Przepływem. foto: D. Bartoszewski,
(nawigacja myszką) |
POWRÓT WYŻEJ :
tutaj możesz wrócić do spisu jaskiń tatrzańskich.
POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ:
tutaj możesz wrócić na stronę tytułową.
Ostatnia zmiana 2006.01.09
