"Naj" w jaskiniach na świecie

Najgłębsza jaskinią na świecie jest jaskinie Krubera (Wronia) mającą głębokość 2191 metrów. Do głębokości tej została wyeksplorowana w latach 2001-2007 (jaskinia była znana wczęsniej, ale tylko w górnej części) przez grotołazów z Ukrainy i Rosji. Jaskinia kończy się obecnie syfonem o długości 140m i głebokości 45,5 m. Syfon kontynuuje się stromo w dół. Na drugiej pozycji znajduje się austriacka jaskinia Lamprechtsofen o głębokości 1632 metry. Jaskinia ta została w przeważającej części odkryta przez Polaków. Od połowy lat siedemdziesiątych kierownikiem prawie wszystkich polskich wypraw odkrywczych do Lamprechtsofen jest niezmordowany Andrzej Ciszewski z Krakowa. Była ona najgłębszą jaskinią świata przez 2 lata w latach 1999-2000. Przedstawiona na rysunku Lamprechtsofen jest zarazem światową rekordzistką w innej kategorii - jest to największy trawers jaskiniowy (różnica wysokości między najwyższym, a najniższym otworem jaskini), która wynosi 1621 m.
11 stycznia 2003 podano informację o tym, że w jaskini Gouffre Mirolda osiągnięto głębokoś 1733 m. Jednakże ten rekord został uznany za niebyły przez francuską komisję naukową, jako że budowa geologiczna masywu Croiu, wysokiego blisko 2600 m n.p.m., niedaleko granicy ze Szwajcarią, na terenie Górnej Sabaudii, w pobliżu słynnego centrum narciarskiego Chamonix. nie pozwala na uzyskanie takiej głębokości i musi być to wynikiem błędu pomiarów. Oficjalna głębokość jaskini Gouffre Mirolda została zmniejszona na 1626 m
Najgłębsza jaskinia Polski Wielka Śnieżna z 824 metrami zajmuje odległe miejsce w drugiej setce na światowej liście głębokości.

Obok przekrój najgłębszej jaskini świata, poniżej eksplorowanej przez Polaków Lamprechtsofen znajdującej się na 2-giej pozycji.

Najdłuższą jaskinią na świecie jest Mammoth Cave System w Kentucky w USA. Jaskinia ta liczy 563 kilometry i 270 metrów długości. Jest to sieć korytarzy o niewielkiej różnicy wysokości rozciągających się na powierzchni nie przekraczającej 12 kilometrów średnicy. Niewiele osób wie, ze drugie miejsce pod względem długości na świecie zajmuje jaskinia leżąca nieopodal polskich granic. Jaskinia Optymistyczna na Ukrainie ma 208 kilometrów długości. Najdłuższa polska jaskinia - Wielka Śnieżna ze swoimi ok. 24 km korytarzy zajmuje na światowej liście długości odległe miejsce w drugiej setce.

Najgłębsza studnia jaskiniowa świata znajduje się wsłoweńsko-włoskim masywie Canin po stronie słoweńskiej. W październiku 1996 słoweńsko-włoska ekipa uzyskała w niej imponującą głębokość - 643 m.

Największą studnią jaskiniową wewnątrz jaskini (z dala od otworu) jest obecnie Velebita w Chorwacji o głębokości 513 metrów.
W Polsce najgłębszą studnią jest Studnia Wazeliniarzy w jaskini Śnieżna Studnia, ma ona ponad 250 metrów.
Zdjęcie obok przedstawia słynną oświetloną światłem dziennym 333 metrową studnię Los Golondrinas w Meksyku często odwiedzaną przez polskie wyprawy. Zjazdu w niej należy dokonywać z dala od ścian, co uniemożliwia założenie punktów pośrednich (tzw. wolny zjazd). (Kropki w środku to wychodzący ludzie, na dole widać dwie stojące postacie.)

fot. Dave Bunuell

Tabela najgłębszych studni jaskiniowych świata, (*)- studnia wewnątrzjaskiniowa

Nr	Nazwa	Kraj	Masyw	Głębokość
1	Vrtiglavica	Słowenia	Kanin	643
2	Patkov Gust	Chorwacja	Velebit	553
3	Velebita ^*	Chorwacja	Velebit	513
4	Brezno pod Velbom	Słowenia	Kanin	501
5	Hades	Austria	Tennengebirge Ost	455
6	Baiyudong	Chiny		424
7	Meduza (Bojim-bojim) *	Chorwacja	Velebit	420
8	Minye	Papua Nowa Gwinea	Nakanai	417
9	Abisso di Monte Novegno ^*	Włochy	Alpy Toskańskie	430
10	Abatz - K3 (Big Boss) ^*	Gruzja	Bzyb	410
11	Sotano del Barro	Meksyk	Ayutla	410
12	Provatina	Grecja	Astraka	407

Podobne wątpliwości jak do rozmiarów studni pojawiają się przy ocenie wielkości sal. Bo czy większa jest sala długa i szeroka ale niska, czy sala mniejsza ale kulista? Czy należy brać pod uwagę kubaturę sali? Ale jak bez prezyzyjnego modelu przestrzennego (ma taki np sala Verna w PSM) tę kubaturę oszacować? A co z salami o charakterze bardzo obszernych, lecz krętych korytarzy, czy też sal wypełnionych wodą?

Największa sala pod ziemią znajduje się w jaskini Lubang Nasib Bagus (Jaskinia Czystej Wody) na Bornego. Sala nosi nazwę Sarawak Chamber i ma niemal niewyobrażalne wymiary 750 metrów długości na 400 metrów szerokości przy średnich 80-100 metrach wysokości. Jej powierzchnię szacuje się na 162,700 m² i według naukowych obliczeń nie ma prawa istnieć w tego rodzaju skałach. Więcej informacji o jaskiniach tego rejonu (park narodowy Mulu można znaleźć na jego internetowej stronie). Wielkością niewiele ustępuje Sarawak Chamber komora Salle des Miaos w chińskiej jaskini Systeme de la Gebihe o rozmiarach 700 x 215 x 70 do 100 m.
Największą salą jaskiniową Europy jest La Grand Sala del GEV (w Torca del Carlista) w Hiszpanii (500x230x125 m) a na szczególną uwagę zasługuje też druga sala jaskiniowa Europy, bardzo znana Salle de la Verna w systemie Pierre Saint Martin we Francji o wymiarach 255x245x180 m.

Dla wyobrażenia skali, obok znajduje się zdjęcie wielokrotnie mniejszej sali w jaskini Chiqibull w Belize.

fot. Dave Bunuell

Najwyższy otwór jaskiniowy świata ma 180 metrów wysokości. Prowadzi on do brazylijskiej jaskini Gruta Casa de Pedra w stanie Sao Paulo. Otwór chińskiej jaskini Teng Long Dong ma ponad 100 m wysokości i 50 m szerokości. Znajdujący się na zdjęciu obok otwór Cueva de Infiernillo w Meksyku to w porównaniu z nimi prawdziwe maleństwo.
Największy polski otwór jaskiniowy o wysokości 20 m i 10 m szerokości należący do jaskini Komora Gwiaździsta w Tatrach to na tle swych większych kuzynów zwykła mysia nora.
Dane podane wyżej odnoszą się do otworów pionowych prowadzących do poziomych korytarzy.Poziome otwory studni osiągają jeszcze większe rozmiary. Otwór jaskini Minye w Nowej Brytanii prowadzący do 417 metrowej studni ma rozmiary 500 na 500 m, a otwór Dashiwei ma 600x 450 metrów średnicy i 613 m głebokości i ok 60 milionów metrów sześciennych objętości.

Dane wg. W. Wiśniewski 1991

fot. Dave Bunuell

Najładniejsza jaskinia na świecie (tak wszyscy twierdzą) leży w Nowym Meksyku w USA. Jest to 200 kilometrowej długości jaskinia Lechuguilla. Dla ilustracji poniżejznajduje się przykładowe zdjęcie z jej wnętrza. W Galerii na naszej stronie znajduje się jeszcze kilka innych zdjęć z tej jaskini.
W Polsce najładniejszą jest Jaskinia Niedźwiedzia koło Kletna w Kotlinie Kłodzkiej. Znaczna jej część (ok. 600 m z 2 km korytarzy) jest oświetlona i udostępniona dla masowego ruchu turystycznego. Za niezwykle piękną uchodzi też turystyczna jaskinia Raj, jest to jednak jaskinia maleńka, a szczególnie urokliwa jest praktycznie tylko jedna niewielka salka.

fot. Dave Bunuell

POWRÓT WYŻEJ: tutaj możesz przejść do menu informatora dla nieprofesjonalistów.