Jaskinia Koziarna

DŁUGOŚĆ:            90 m
DENIWELACJA:        11 m
WYSOKOŚĆ OTWORU:    385 m npm.
POŁOŻENIE OTWORU:   Ojców, gmina Skała, woj. małopolskie;
                    Dolina Sąspowska.

Plan jaskini Koziarnia

PODSUMOWANIE: Jaskinia leży na terenie OPN, do jej zwiedzenia potrzebna jest zgoda dyrekcji parku. Jaskinia ta mimo wykorzystywania jej nawet do celów gospodarczych przez człowieka, uniknąła losu przeróbki na sztolnię górniczą. Co więcej stanowi bogate stanowisko badań archeologicznych.

OPIS JASKINI: Do wewnątrz prowadzi duży, półkoliście sklepiony otwór, szerokości 8 m i 6-metrowej wysokości. W głąb biegnie obszerny korytarz długości 60 m. W jego końcowej części znajduje się krótkie odgałęzienie. Drugie niewielkie odgałęzienie tworzy 9-metrowy kominek w północnej ścianie jaskini, niedaleko otworu.
Dno jaskini, bardzo nierówne, nosi ślady prac wykopaliskowych. Na ścianach zaznacza się pierwotny poziom namuliska w postaci szczątków półek, scementowanych polewą naciekową. Namulisko jaskini zostało rozkopane dla celów eksploatacyjnych w roku 1877 przez O. Grubego. W rok później F. Römer przeprowadził badania powierzchni namuliska znajdując liczne kości zwierzęce, wyroby kościane i krzemienne, szczątki ceramiki i monetę rzymską z roku 140 n.e. Kompleksowe badania przeprowadził w jaskini W. Chmielewski w latach 1957-1963.

HISTORIA POZNANIA: Jaskinia znana jest od dawna. Pierwsza wzmianka o jaskini pochodzi z roku 1783 kiedy to został sporządzony opis tej jaskini przez miejscowego plebana, na zlecenie Prymasa Polski M.J. Poniatowskiego, prezesa Komisji Edukacji Narodowej. Zamysłem Prymasa było, by opisy parafii były pomocne "dla ułożenia mapy kraju". Opis zaś mówi: "(...) między górami, w skałach samorodnych jest jama osobliwa, podziwienia godna, jakoby piwnica wielka zasklepiona z małem wejściem, długości, szerokości na kilkanaście łokci (...)". Jest prawie pewne iż mowa tu o jaskini Koziarnej, jako że tylko ona w opisywanym terenie ("las zwany Słupianką") spełnia kryterium wielkościowe. Posiadała ona wówczas, przed wybraniem z niej dużej ilości namuliska o wiele mniejszy otwór wejściowy niż współcześnie. Przypuszczalnie w XVII lub XVIII wieku użytkowana była jako pomieszczenie gospodarcze niewielkiego gospodarstwa rolnego. Pierwsza wzmianka, A. Grabowskiego, pochodzi z 1866 roku. Na początku XX wieku właściciele pobliskiego pensjonatu urządzili w części przyotworowej salę taneczną. Nazwę jaskini tłumaczy w 1888 roku ksiądz St. Kuczyński ("Stanisław z Warszawy") na łamach "Wędrowca", pisząc o Francuzach, którzy w czasie pobytu w 1812 roku podobno trzymali w niej kozy.
Jaskinia zinwentaryzowana została przez K. Kowalskiego w roku 1947.

BIBLIOGRAFIA:

  1. Szelerewicz M., Górny A., "Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej", PTTK "Kraj", Kraków-Warszawa 1986.
  2. Wiśniewski W.W., Jaskinie Wyżyny Informator, maj-czerwiec 1997; "Niezwykłe "jaskiniowe" odkrycie... na papierze"
  3. Wiśniewski W.W., "Jaskinie ojcowskie w piśmiennictwie staropolskim i Oświecenia (do końca XVIII w.)", Materiały 31. Sympozjum Speleologicznego [Sekcji Speleologicznej Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika] 1997;

POWRÓT WYŻEJ: tutaj możesz wrócić do spisu jaskiń jurajskich.

POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ: tutaj możesz wrócić na stronę tytułową.

Ostatnia zmiana 2000.01.24.