Jaskinia Brzozowa

DŁUGOŚĆ:           645 m.
GLEBOKOŚĆ:         -18,5 m.
WYSOKOŚĆ OTWORU:   400 m.n.p.m.
POŁOŻENIE OTWORU:  gm. Niegowa powiat Myszków, woj. śląskie

PODSUMOWANIE:
Jedna z największych jaskiń na Jurze i zarazem jedno z największych odkryć ostatnich lat. Obszerna pozioma jaskinia z bogatą miejscami szatą naciekową.

OPIS JASKINI:
otwór jaskini znajduje się w niewielkim leju, nad którym rośnie brzoza, od której jaskinia wzięła nazwę. Zabezpiecza go betonowy zamknięty właz. Dalej jednym z dwóch ciasnawych ciągów schodzimy nad kruchą studzienkę która dostajemy się do Pierwszej Sali, której dno znajduje się 14 m poniżej otworu. Znajdujące się tu trzy duże sale (oprócz wspomnianej - Bojankowa Komora i Sala HKTJ) stanowiły kiedyś jedną całość i zostały rozdzielone zawałem, który był przyczyną powsatnia otworu. Kontynuacją jaskini jest obszerny Korytarz Galeriowy kończący się zawaloną pochylnią w górę. My przechodzimy dalej pod ogromną, słabo zaklinowaną wantą (tzw. Przejście pod Gilotyną) na północ do Korytarza Zawaliskowego. Korytarz zawaliskowy ciągnący się na długości ok. 25 metrów o spągu pokrytym wantami ma kilka odnóg. Najważniejsze z nich to Zamkowy Korytarz i Korytarz dla Pawła. Środkowa część Korytarza dla Pawła to najbogatsza w nacieki część jaskini. Ich liczba utrudnia jego pokonanie, więc dugą część lepiej zwiedzać od strony Sali Środka, do ktrej docieramy z Korytarza zawaliskowego. Dalej prowadzi kilka korytarzy. Na wschód prowadzi korytarz prowadzący do ciasnej Pętli Zira i Sali z Wydmą i łączący się z dalszymi partiami jaskini. Idąc na północ od Sali Środka poprzez Skrzyżowanie Martwych Dusz (boczne połączenie z okolicami Sali z Wydmą) docieramy do Rajskich Wrót. Stąd na zachód przejść można do Sali Makaroniarzy z charaktrystyczną wantą na spągu i szatą naciekową skałdającą się głównie z makaronów. Dalej ciąg ten kończy się zawaliskowym Zaułkiem Zachodnim. Poruszając się na wschód od Rajskich Wrót dochodzimy do systemu korytarzy łączącego się z rejonem Sali z Wydmą. Najciekawszy z nich - Zaułek Rozkoszy posiada bogatą szatę naciekową (polewy naciekowe). Nieco wcześniej, blisko Rajskich Wrót, odgałezia się obszerny Korytarz XXL o długości ok. 25 metrów. Kończy się on systemem ciasnych korytarzyków o wspólnej nazwie - Pływak. W końcowej części Korytarza XXL znajduje się studzienka sprowadzająca do Ostatniej sali i ciasnych Partii Tytusa, gdzie znajduje się najniższy punkt jaskini -18,5 m poniżej otworu.

HISTORIA POZNANIA:
Lej wejściowy znany był od dawna miejscowej ludnosci. Jak to zwykle bywa wykorzystywany był przez mieszkańców okolic jako śmietnik, gdzie wrzucano kamienie i padlinę. W latach 70-tych i w 1995 rokupodjęto próbę jego eksploracji (odpowiednio M. Czepiel, KKS i Speleo Trek) jednak bez rezultatów. Od 12 września 1999 eksplorację prowadził HKTJ Brzeszcze.19 września natrafiono na pierwszą próżnię krasową i nadano jaskini nazwę. 25-6 września udało się przedostać do właściwej części jaskini i odkryć większość głównych ciągów. 16-17 października odkryto Pętlę Zira, 14 listopada Korytarz dla Pawła, 21 listopada Salę Blokersów (rejon Korytarza Zawaliskowego) i 9 stycznia 2000 Korytarz Zamkowy. Ostatnim etapem była wspinaczka w Emilowym Kominie w Sali HKTJ 5-6 sierpnia 2000.

W pracach eksploracyjnych i pomiarowych wzięły udział:

R. Pest, R. Gach, R. Wykręt, A. Holik, M. Mitoraj, T. Zając, T. Frazik, E. Winczowski, A. Jarek, T. Wajda, M. Wykręt, A. Sanak

BIBLIOGRAFIA:

1. Pest R., Sanak A., Wykręt R., "Jaskinia Brzozowa", Jaskinie nr 4(17) 1999.
2. Sanak A., "Jaskinia Brzozowa", Jaskinie nr 4(21) 2000.

Fotografie: J. Zygmunt, M. Szelerewicz

Jeden z korytarzy, fot. J. Kuptz	Nacieki, fot. J. Kuptz
Kości, fot. J. Kuptz	Jeden z korytarzy, fot. J. Kuptz
Nacieki w stropie , fot. D. Bartoszewski	zaułek z naciekami, fot. D. Bartoszewski
Kości, fot. D. Bartoszewski

POWRÓT WYŻEJ: tutaj możesz wrócić na do spisu jaskiń jurajskich.

POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ: tutaj możesz wrócić na stronę tytułową.

Ostatnia zmiana 2006.03.02