DLUGOSC: 502 m. DENIWELACJA: niewielka. WYSOKOSC OTWOROW: 460 m npm, 463 m npm, 468 m npm. POLOZENIE OTWOROW: Radochow, gmina Ladek Zdrój.
| Sala Gotycka fot. D. Bartoszewski |
PODSUMOWANIE: Duża pozioma jaskinia stanowiąca niewątpliwie oprócz jaskini Niedźwiedziej w Kletnie jedną z wiekszych atrakcji turystycznych regionu.
OPIS JASKINI: [Ponieważ ostatnie pomiary
tej jaskini wykazaly iz poprzednicy inwentaryzowali ja w sposob dosc uproszczony
i schematyczny (nieuzasadniony skok dlugosci z 265 m na 502m, przy braku informacji
o odkryciach i eksploracji nowych cišgow pomiedzy tymi pomiarami) pominieto
opis szczegolowy jaskini ograniczajac sie do faktow niepodwazalnych i podawanych
przez wszystkie zrodla. Nazewnictwo partii jaskini zaczerpnięto ze stron Akademickiego
Klubu Górskiego "Halny" wieloletniego gospodarza biwakowiska koło
jaskini (bibl. poz. 5).]
Jaskinia posiada trzy otwory (środkowy jest obecnie zasypany), wszystkie sa
tworami sztucznymi. Powstala we wkladce czystego marmuru, czesciowo na kontakcie
z lupkami lyszczykowymi. Posiada charakter horyzontalny, powstala pod erozyjnym
dzialaniem wod krasowych wypelniajacych caly przekroj korytarzy i posiadajacych
duza sile przeplywu. Pod koniec pliocenu nasilenie erozji doprowadzilo do poglebienia
doliny, a w zwiazku z obnizeniem koryta potoku obnizyl sie i poziom wod krasowych,
doprowadzajac do odwodnienia strefy przyotworowej jaskini. Rozwoj korytarzy
postepowal wzdluz pekniec tektonicznych i szczelin, a sale powstawaly na skrzyzowaniu
korytarzy. Gruz skalny na dnie najwiekszej Sali Gotyckiej dowodzi,
ze powstala ona przez zawalenie sie sciany pomiedzy dwoma korytarzami. Jaskinia
składa się z długiego Korytarza Łącznikowego (jego zach. część nosi
też nazwę Zygzakowatego Korytarza, a wsch. Długiego Korytarza),
krzyżującego się z krótkimi, prostopadłymi korytarzami poprzecznymi, kończącymi
się zawałami lub syfonami. Od zach. znajduję się Korytarz Błotny. Największy
jest Korytarz Środkowy, zakończony Salą Gotycką.
| Skrzyżowanie w rejonie Sali Gotyckiej, fot. D. Bartoszewski |
Namulisko tworza osady ze zwietrzalych lupkow lyszczykowych z domieszka pochodzacych
z powierzchniowej zwietrzliny osadow ilastych, gruzu, substancji naciekowych
i organicznych. Wypelnialo ono prawie calkowicie komory, korytarze jaskini i
zostalo usuniete w latach 1933-1939. Proces tworzenia namuliska przez saczaca
sie z powierzchni wode wystepuje rowniez wspolczesnie. Zawartosc paleontologiczna
namuliska badal w 1935 r. G. Frenzel, a rok pozniej L. Zotz. Zawieralo ono kosci
ok. 20 gatunkow zwierzat prehistorycznych. Ponadto w przedniej czesci jaskini
znaleziono kosci o wygladzie wspolczesnym nalezace do lisa, borsuka, zbika lub
kota, psa lub wilka, jelenia, sarny, zajaca, zaby i okonia. W namulisku L. Zotz
znalazl takze wyroby z kwarcytu i wegielki limby a w niszy skalnej czaszke niedzwiedzia
jaskiniowego przykryta plyta skalna. Obok niej znaleziono 3 kregi szyjne i zuchwe.
Prawa czesc czaski byla odlupana.
Jaskinia miala urozmaicona szate jaskiniowa. Z pozostalosci widac, ze wystepowaly
w niej okazale nacieki kalcytowe. Niestety, pozostawienie w okresie powojennym
jaskini bez ochrony, spowodowalo prawie zupelna dewastacje szaty naciekowej.
Zachowaly sie tylko niewielkie fragmenty polew sciennych. W jaskini wystepuja
jedynie wody infiltracji pionowej. Przedostaja sie z powierzchni systemem spekan
i zalegaja w spagu tworzac wieksze i mniejsze jeziorka.
Temperatura powietrza w glebi jaskini mierzona w latach trzydziestych wahala
sie od +7,7 do 10,1 stopnia Celsjusza przy sredniej +9,1oC. W korytarzach
miedzy otworami panuje przewiew a wilgoc jest znaczna. Swiatlo dzienne ograniczone
jest jedynie do sasiedztwa otworow.
Roslinnosc zielona przy otworach jest uboga. W glebi stwierdzono jedynie dwa
gatunki grzybow. Natomiast badania fauny wykazaly az 91 gatunkow zwierzat w
tym endemity, troglobionty, chrzaszcze, owady bezskrzydle i muchowki. Szczegolnie
ciekawa okazala sie fauna wodna w jeziorkach gdzie znaleziono az 5 gatunkow
zwierzat. W jaskni zimuja nietoperze. Stwierdzono tu obecność 5 gatunków: Nocka
dużego (Mimyotis), Nocka rudego, Gacka brunatnego, Mopka, Mroczka późnego. Jednorazowo
stwierdzono obecność najwięcej 65 nietoperzy w dniu 22.02.1991 r. Stwierdzono
bytność w jaskini nietoperzy obrączkowanych w Czechach w odległości 42 km.
| Mieszkaniec jaskini fot. D. Bartoszewski |
HISTORIA POZNANIA: Jaskinia była znana prawdopodobnie już
w XVIII w. W 1757 r. Kahlo wspomina o jakiejs jaskini w okolicy Snieznika. Prawdopodobnie
mowi o tej jaskini. W 1881 r. w przewodniku po Ladku Zdroju i okolicy A. Ostrowicz
pisze o pieczarach w Radochowie. Od 1933 do 1947 r. opiekowal sie jaskinia P.
Heinrich, dawny gornik, ktory zajmowal sie przewodnictwem i pracami nad udostepnieniem
zasypanych chodnikow. W latach 1933-1935 F. Pax badal faune wspolczesna, a H.
J. Stammer opisal faune wodna. Owady bezskrzydle zebrane przez F. Paxa opracowal
J. Stach. W 1934 r. G. Dittrich opisal jaskinie i wykonal pierwsze zdjecia.
G. Frenzel w 1935 r. rozkopal dosc bezladnie namulisko znajdujac kosci zwierzat
plejstocenskich i wspolczesnych. W nastepnym roku znalazl kosci i slady czlowieka
z paleolitu. Wyniki najnowszych badan podwazaja jednak dotychczasowe dowody
pobytu czlowieka paleolitycznego w tej jaskini. Przed wojna jaskinie odwiedzalo
rocznie okolo 2000 osob. Tuz po wojnie jaskinia byla tez zwiedzana. Niestety
po opuszczeniu jej przez przewodnika zbiory zniknely, a jaskinia ulegla dewastacji.
Obecnie, mimo czesciowej opieki i okresowego sprzatania jaskinia jest zasmiecana
i dewastowana.
W ostatnich latach jaskinia (2001) roku jaskinia i teren przy niej został wydzierżawiony
wrocławskiemu grotołazowi, który chce ją udostępniać za opłatą. W roku 2002
zabezpieczony i zawalony został środkowy otwór, a w pozostałych przygotowano
zamykające jaskinię kraty. W planach jest zagospodarowanie terenu, a celem dzierżawy
jest między innymi zapobieżenie dalszej dewastacji obiektu. Prace postępują
jednak niezwykle wolno.
BIBLIOGRAFIA:
POWROT WYZEJ:
tutaj mozesz przejsc do spisu jaskin Sudetow i Gor Swietokrzyskich.
SPIS JASKIN TURYSTYCZNYCH:
tutaj mozesz przejsc do listy turystycznych jaskin Polski.
POWROT NA STRONE GLOWNA:
tutaj mozesz wrocic na strone tytulowa.
Ostatnia zmiana 2009.03.16
